Thường xuyên ăn cá sống sẽ làm tăng nguy cơ nhiễm ký sinh trùng. Nhiều loại ký sinh trùng ở người gây ra các bệnh như: gan to, nhiễm trùng ống mật, viêm túi mật, sỏi mật và ung thư gan.
Các món ăn từ cá thường cung cấp rất nhiều chất dinh dưỡng và vitamin cho cơ thể. Có nhiều cách chế biến cá để tăng khẩu vị, trong đó, cá sống cũng là một cách ăn nổi tiếng được nhiều người và nhiều nơi ưa thích. Ngay tại Nhật Bản, cá sống là thành phần không thể thiếu trong sushi và sashimi – những món ăn đặc trưng của đất nước Mặt trời mọc.
Tuy nhiên, ăn cá sống mang lại nhiều rủi ro hơn cá nấu chín. Không nấu chín thức ăn là cơ hội để vi khuẩn, ký sinh trùng xâm nhập vào cơ thể người. Nhiều ký sinh trùng có thể gây hại nguy hiểm về lâu dài. Dưới đây là một số bệnh ký sinh trùng chính có thể truyền sang người sau khi ăn cá sống hoặc nấu chưa chín.
Table of Contents
Những nguy cơ khi lạm dụng ăn cá sống
Bệnh sán lá gan
Sán lá gan là một họ giun dẹp ký sinh gây bệnh gọi là bệnh sán lá gan nhỏ. Chúng phổ biến nhất ở các vùng nhiệt đới của Châu Á, Châu Phi, Nam Mỹ và Đông Âu.
Sán lá gan trưởng thành cư trú và ẩn náu trong gan của người bị nhiễm bệnh và các động vật có vú khác. Chúng có thể khiến gan phình to, nhiễm trùng ống mật, viêm túi mật, sỏi mật và ung thư gan.
Nguyên nhân chính của bệnh này là do ăn cá sống hoặc nấu chín không đúng cách. Vệ sinh không sạch thực phẩm cũng như dụng cụ nhà bếp.
Bệnh sán dây
Sán dây thường hay xuất hiện ở cá hồi. Chúng là loài ký sinh trùng lớn nhất hiện này có thể lây nhiễm sang người. Nó có thể dài lên tới 15m.
Sán dây cá thường không gây ra triệu chứng nhưng chúng có thể gây ra một căn bệnh được gọi là bệnh sán dây – diphyllobothriasis.
Các triệu chứng của bệnh diphyllobothriasis thường nhẹ. Bao gồm: Mệt mỏi, khó chịu ở dạ dày, tiêu chảy hoặc táo bón.
Sán dây cũng có thể lấy đi một lượng đáng kể chất dinh dưỡng từ ruột của vật chủ. Đặc biệt là vitamin B12, khiến bệnh nhân thiếu hụt vitamin B12.
Gây giun đũa
Giun đũa ký sinh có thể gây ra một bệnh gọi là bệnh anisakiasis. Những con giun này sống trong cá biển. Căn bệnh nhiễm trùng này phổ biến nhất ở những vùng thường xuyên ăn cá sống bằng cách ngâm chanh hoặc muối như: Scandinavia, Nhật Bản, Hà Lan và Nam Mỹ.
Không giống như nhiều loại ký sinh trùng truyền qua cá khác. Giun đũa Anisakis không thể sống trong cơ thể người quá lâu.
Chúng sẽ cố gắng đào sâu vào thành ruột. Nơi chúng bị mắc kẹt và cuối cùng chết. Điều này có thể gây ra phản ứng miễn dịch nghiêm trọng dẫn đến viêm, đau dạ dày và nôn mửa.
Bệnh Anisakiasis cũng có thể gây ra các phản ứng miễn dịch ngay cả khi giun đã chết trong thịt cá.
Gây giun đầu gai
Một họ giun đũa ký sinh khác có thể gây ra một bệnh gọi là giun đầu gai. Những con giun này được tìm thấy trong cá, thịt gia cầm và ếch còn sống hoặc nấu chưa chín ở Đông Nam Á, Mỹ Latinh, Ấn Độ và Nam Phi.
Các triệu chứng chính là: Đau dạ dày, nôn mửa, chán ăn và sốt. Trong một số trường hợp, nó có thể gây tổn thương da, phát ban, ngứa và sưng tấy.
Tùy thuộc vào vị trí trong cơ thể vật chủ mà ấu trùng ký sinh di chuyển; nhiễm trùng có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng ở các cơ quan khác nhau.
Các món ăn cá sống phổ biến
Cá sống là nguyên liệu chính trong nhiều món ăn của người dân khắp nơi trên thế giới. Các món ăn nổi tiếng từ cá sống bao gồm:
- Sushi: Một loại món ăn nổi tiếng tại Nhật Bản. Sushi được đặc trưng bởi cơm nấu chín, ngâm giấm và nhiều nguyên liệu khác, bao gồm cả cá sống.
- Sashimi: Một món ăn khác cũng nổi tiếng không kém của Nhật Bản bao gồm thịt hoặc cá sống thái mỏng. Người ta nói đến Nhật Bản mà chưa thưởng thức sushi và sashimi thì chưa phải là đã đến Nhật Bản.
- Poke: Một món salad Hawaii truyền thống được làm với những khúc cá sống lớn được tẩm gia vị và trộn với rau.
- Ceviche: Một món hải sản sống, bao gồm cả cá được tẩm ướp nhẹ. Món ăn này phổ biến ở các nước thuộc khu vực Mỹ La tinh. Món ăn này sử dụng chanh hoặc nước chanh để làm chín miếng thịt cá nhưng vẫn giữ được hương vị tươi ngon.
- Carpaccio: Phổ biến ở Ý, ban đầu carpaccio là một món ăn bao gồm thịt bò sống thái mỏng hoặc giã nhỏ. Thuật ngữ này cũng có thể bao gồm các món ăn tương tự bao gồm các loại thịt hoặc cá sống khác.
- Cá koi pla: Một món ăn đặc sản của một số quốc gia thuộc khu vực Đông Nam Á làm từ thịt cá Koi sống thái nhỏ trộn với nước cốt chanh và nhiều nguyên liệu khác. Bao gồm nước mắm, tỏi, ớt, rau thơm và rau.
- Cá trích tẩm ướp: Cá trích sống được tẩm ướp phổ biến ở Hà Lan. Với những món gia vị đặc trưng của đất nước này
