Bệnh quai bị là bệnh chủ yếu ảnh hưởng đến các tuyến sản xuất nước bọt (nước bọt) nằm gần tai của bạn. Một hoặc cả hai tuyến có thể bị sưng lên khi người bệnh bị nhiễm virus Mumps. Đối tượng mắc bệnh thường là những người không tiêm vacxin, và hay xảy ra ở trẻ nhỏ vì các em thường có tiếp xúc gần với nhau như trong trường học hay nơi vui chơi. Dẫn đến tạo những điều kiện thuận lợi cho virus nhiễm bệnh. Theo số liệu cho biết rằng trường hợp trẻ em dưới 15 tuổi rất dễ mắc phải bệnh quai bị. Và bệnh này cũng xảy ra ở người lớn.
Vì thế mọi người cần nên biết thông tin về bệnh này cũng như cách phòng tránh ra sao để có thể phát hiện và chữa trị một cách hiệu quả nhất. Tránh vì thiếu hiểu biết mà để lại những biến chứng về sau.
Table of Contents
Quai bị là bệnh gì? Có nguy hiểm không?
Quai bị là một loại bệnh gây ra bởi virus Mumps. Làm sưng đau ở tuyến nước bọt. Bệnh lây qua tiếp xúc thông thường khi trong không khí có chứa virus gây bệnh. Ai cũng có thể mắc bệnh, tuy nhiên trẻ em là đối tượng dễ bị bệnh hơn cả. Theo thống kê, có đến 80% trường hợp mắc bệnh là trẻ em dưới 15 tuổi. Đặc biệt, trẻ từ 6-10 tuổi là thường gặp nhất. Loại virus này có thể lây nhiễm vào nhiều bộ phận của cơ thể bé. Đặc biệt là ở tuyến nước bọt mang tai. Vì thế, phần mặt 2 bên trước tai và dưới gò má trẻ sẽ sưng và rất đau.
Những trẻ từng mắc bệnh này hiếm khi nào mắc lại lần hai. Bởi sau lần mắc đầu tiên, cơ thể của trẻ nhỏ sẽ tạo kháng thể bảo vệ suốt đời. Loại kháng thể này cũng có được do tiêm phòng vắc xin. Tỉ lệ phòng bệnh lên tới 75 – 90%.
Nhận biết bệnh quai bị thông qua những dấu hiệu nào?
Các dấu hiệu rõ ràng thường xuất hiện trong khoảng 2 – 3 tuần sau khi tiếp xúc với virus. Ở từng đối tượng, trẻ trai và trẻ gái. Các dấu hiệu này sẽ giống hoặc khác nhau. Nhưng nhìn chung các dấu hiệu quai bị phổ biến bao gồm:
- Sưng và đau tuyến nước bọt ở một bên mặt trẻ
- Khó nói chuyện và khó nhai, nuốt
- Đau tai, đau đầu, đau cơ
- Sốt cao từ 38 – 40 độ
- Mệt mỏi
- Đau và sưng tinh hoàn ở những bé trai trong tuổi vị thành niên
- Ớn lạnh, chán ăn
Cha mẹ có thể nhận thấy sự sưng lên ở phía trước tai và ít nhất một bên dưới cằm của con. Trong một số trường hợp có thể sưng ở cả hai bên. Việc này gây đau khi trẻ nhai hoặc nuốt. Những cơn sốt trong khoảng thời gian bé mắc bệnh thường sẽ kết thúc trong khoảng 1 – 6 ngày. Còn tuyến nước bọt sưng có thể kéo dài > 10 ngày.
Nhìn chung, các triệu chứng của bệnh quai bị tương tự như những bệnh thông thường khác. Nên đôi khi có thể xảy ra sự nhầm lẫn. Vì vậy nên con bạn có những biểu hiện trên, cha mẹ nên đưa con đến trung tâm y tế gần nhất để có những kết quả chuẩn xác. Phần lớn bệnh sẽ có chiều hướng giảm sau 14 ngày. Nhờ có vắc xin quai bị mà số lượng người bị mắc bệnh ít xảy ra hơn. Việc tiêm vắc xin là vô cùng cần thiết giúp duy trì khả năng miễn dịch với căn bệnh này. Nếu chưa tiêm phòng hoặc không chắc đã tiêm phòng. Hãy đến các cơ quan y tế hoặc phòng khám để nhận tư vấn nhé.
Biến chứng của bệnh quai bị ở trẻ
Tuy các biến chứng nghiêm trọng thường ít gặp. Song lại có thể ảnh hưởng lâu dài đến tuổi trưởng thành. Các biến chứng thường gặp gồm:
- Gia tăng nguy cơ viêm màng não, viêm não hoặc dị tật tiểu não.
- Viêm tinh hoàn ở bé trai: Chứng viêm sưng tinh hoàn dẫn đến đau tinh hoàn. Trong một số trường hợp có thể dẫn đến các vấn đề vô sinh ở nam giới.
- Viêm buồng trứng: Chứng viêm sưng buồng trứng ở nữ, gây đau bụng và nôn mửa.
- Trẻ có thể bị điếc nếu mắc bệnh khi còn nhỏ. Tuy nhiên, biến chứng này là rất hiếm, tỷ lệ là 1/200.000 trẻ bị nhiễm bệnh.
Hướng dẫn chăm sóc trẻ em bị quai bị
Bởi quai bị do virus gây ra nên các loại thuốc kháng sinh sẽ không có tác dụng. Cách điều trị chủ yếu là điều trị triệu chứng giúp trẻ cảm thấy dễ chịu hơn.
- Khi trẻ bị sốt, để hạ thân nhiệt cho trẻ thì cha mẹ nên dùng khăn ấm lau qua người. Tuyệt đối không tắm nước lạnh trong thời kỳ mắc bệnh. Ngoài ra mẹ có thể dùng một chiếc khăn ấm để áp vào bên má bị đau.
- Nên cho bé ăn những loại thức ăn mềm, dễ nuốt như: cháo, súp…
- Cho bé uống nhiều nước hơn bình thường để hạ nhiệt độ cơ thể. Bên cạnh đó việc bổ sung các loại nước chứa chất dinh dưỡng như sữa, nước ép hoa quả…. để bù lượng nước đã mất trong cơ thể là vô cùng cần thiết.
- Không để trẻ nô đùa chạy nhảy vì những hoạt động này rất dễ dẫn đến biến chứng ở tinh hoàn.
- Dùng nước muối sinh lý để bé súc miệng nhằm tránh khô miệng.
- Khi thấy trẻ có những biểu hiện như: choáng váng, nôn mửa cần sớm cho trẻ đến gặp bác sĩ để có biện pháp xử trí kịp thời.
Kết luận
Bệnh quai bị tưởng chừng như không nguy hiểm nhưng sự thật lại hoàn toàn ngược lại. Khi mắc bệnh quai bị, nhiều người cảm thấy mệt mỏi, đau nhức, sốt và sưng tuyến nước bọt ở một bên mặt. Những người khác có thể cảm thấy cực kỳ khó chịu và không thể ăn uống vì đau hàm, và một số ít sẽ phát triển các biến chứng nghiêm trọng.
Một số trường hợp hiếm hoi, tình trạng mất thính lực này có thể vĩnh viễn. Biến chứng nghiêm trọng nhất là viêm não (viêm não). Có thể dẫn đến tử vong hoặc tàn tật vĩnh viễn. Đây là những biến chứng có thể xảy ra nếu không được can thiệp và điều trị đúng cách. Tóm lại quai bị là một căn bệnh đáng quan tâm. Vì lợi ích của việc duy trì sức khỏe bản thân và sự an toàn của cộng đồng.
Vì vậy việc tiêm phòng là hoàn toàn cần thiết. Không chỉ riêng bệnh quai bị mà tất cả các bệnh khác cũng vậy. Cùng bảo vệ sức khỏe bản thân cũng như gia đình bằng cách tìm hiểu thêm nhiều thông tin về bệnh cũng như cách phòng chống để có cách xử lý kịp thời khi bệnh xảy ra.
Xem thêm: Bệnh & Thông tin bệnh
