Thể thao đá bóng cực kỳ phổ biến ở bất cứ quốc gia nào. Nó là hoạt động thể thao được ưa chuộng bởi không những vui mà còn có nhiều lợi ích. Thế nhưng cũng chính bởi vì có nhiều hoạt động mạnh mà chấn thương là khó tránh khỏi. Trong số đó thì đầu gối là dễ bị tổn thương nhất khi đá bóng. Nếu như nhẹ thì các hoạt động của chúng ta vẫn được đảm bảo. Tuy nhiên hậu quả khi chấn thương nặng thì rất khủng khiếp. Vậy nên hãy cùng xem khi đá bóng thì những chấn thương nào là phổ biến nhất nào.
Table of Contents
Lợi ích từ thể thao đá bóng
Chơi bóng đá thường xuyên giúp bạn ổn định nhịp tim và lưu thông máu tốt hơn trong cơ thể. Nhờ vậy đảm bảo rằng bạn sẽ không gặp phải các vấn đề tim mạch trong tương lai. Một minh chứng là siêu sao Cristiano Ronaldo, ngôi sao bóng đá số 1 thế giới hồi nhỏ từng phải nhờ đến sự hỗ trợ của một tổ chức từ thiện để được mổ tim để cứu mạng. Còn giờ đây, không chỉ có thân hình quyến rũ, cơ bụng 6 múi, bóng đá đã giúp cho Ronaldo có một thể lực sung mãn và một sức khỏe tuyệt vời.
Chạy thường xuyên trong mỗi trận đấu tăng tải trọng lên xương, kích thích quá trình tích lũy phát triển xương và phòng ngừa hư hại xương. Chơi bóng đá là một cách tập thể dục đốt cháy calorie nhanh hơn, cho bạn một thể hình hấp dẫn hơn chỉ trong vài ngày mà không phải trải qua các bài tập nặng nhọc trong phòng tập gym.
Khi chơi bóng đá, bạn thường cố gắng để đạt tốc độ nhanh. Đá bóng huy động kéo giãn cơ cả phần thân trên và thân dưới, tăng cường sức dẻo dai và làm săn chắc cơ thể, đẩy lùi bụng phệ. Đá bóng giúp bạn ngày càng có thân hình giống các cầu thủ ngôi sao yêu thích của bạn hơn và giúp bạn trẻ lâu hơn.
Các chấn thương thường gặp trong thể thao đá bóng
Hầu hết chấn thương xảy ra khi chơi đá bóng đều có liên quan đến các chi dưới của cơ thể. Nguyên nhân dẫn đến những “tai nạn” sân cỏ này có thể là do thao tác chuyển hướng đột ngột, va chạm, té ngã hoặc nhảy lên và đáp xuống bằng chân không chính xác.
Dây chằng chéo trước bị chấn thương
Nếu đầu gối phải chuyển động xoắn vặn, thay đổi hướng bất ngờ thì rất dễ xảy ra chấn thương dây chằng. Đây là một trong những dạng chấn thương đầu gối khi đá bóng phổ biến nhất, cụ thể là chấn thương dây chằng chéo trước (ACL) và dây chằng giữa gối (MCL). Các triệu chứng chấn thương dây chằng chéo trước bao gồm:
- Sưng đầu gối
- Đau đầu gối
- Mất toàn bộ phạm vi chuyển động khớp gối
- Khó chịu khi đi bộ
- Đầu gối kém ổn định
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng nữ giới có nguy cơ gặp chấn thương dây chằng chéo trước cũng như các dạng chấn thương chân khác cao hơn nam giới. Ở nữ, khả năng kiểm soát thần kinh cơ ở hông ít hơn, khiến chân (đặc biệt là đầu gối) kém linh hoạt hơn, dễ rơi vào các tư thế nguy hiểm khi vận động.
Dây chằng giữa gối bị đứt giãn
Chấn thương dây chằng giữa gối là trường hợp dây chằng trung gian bị giãn, đứt hoặc bong rách. Dây chằng giữa gối kéo dài từ mặt trong của đầu trên xương cẳng chân (xương chày) lên mặt trong của đầu dưới xương đùi, giúp giữ ổn định xương cẳng chân.
Dây chằng giữa gối thường bị tổn thương do áp lực hoặc sức ép tác dụng lên mặt ngoài khớp gối. Lực này khiến mặt ngoài khớp gối cong lại và mặt trong mở rộng ra. Khi bị kéo giãn quá mức, dây chằng giữa gối dễ bị rách và tổn thương. Trong bóng đá, tổn thương này có thể xảy ra do hành động “truy cản từ phía sau”. Những triệu chứng của chấn thương dây chằng giữa gối là:
- Sưng đầu gối
- Đau đầu gối
- Khó khăn khi di chuyển đầu gối, cảm giác cứng khớp gối, kẹt khớp
- Bầm tím
- Cảm giác không vững chân
Sụn chêm bị rách hoặc vỡ
Một loại chấn thương đầu gối khi đá bóng phổ biến khác là rách sụn chêm. Sụn chêm hoạt động như một chất hấp thụ lực sốc ở đầu gối. Xoay khớp gối đột ngột hoặc bị một lực tác động mạnh vào đầu gối có thể dẫn đến rách sụn chêm (thường có âm thanh nghe được ở khớp gối khi bị rách sụn bất ngờ). Trẻ em tham gia chơi bóng đá ở độ tuổi quá sớm cũng là đối tượng có nguy cơ rách sụn chêm cao, đặc biệt là khi trẻ chỉ tập trung luyện tập một bộ môn thể thao. Triệu chứng của rách sụn chêm thường là:
- Đau đầu gối, nhất là khi chạm vào
- Đầu gối sưng tấy
- Khó di chuyển đầu gối, bị hạn chế chuyển động
- Cảm giác không vững chân, bị cứng khớp gối
Khớp gối biến dạng khi chơi thể thao đá bóng
Khớp gối có thể bị biến dạng (hay còn gọi là trật khớp gối) khi xương đùi và xương chày ở ống chân bị lệch khỏi vị trí thông thường. Trật khớp gối thường là do chấn thương bởi tiếp xúc mạnh như tai nạn giao thông, ngã từ độ cao đáng kể và trong thể thao. Biến dạng khớp gối có thể là một phần hoặc hoàn toàn sai lệch khỏi vị trí bình thường và rất đau.
Người trật khớp gối cũng thường có xu hướng bị bong gân do gân có thể bị kéo rách trong chấn thương. Triệu chứng rõ rệt nhất là đầu gối bị biến dạng, khớp gối sưng, mọi chuyển động đều gây nhiều đau đớn cho người gặp chấn thương.
Bong gân là chấn thương phổ biến trong thể thao đá bóng
Bong gân đầu gối có thể xảy ra bất cứ khi nào nếu gân hoặc cơ ở gối đột nhiên bị kéo giãn dẫn đến rách. Có nhiều mức độ bong gân, từ nhẹ đến nghiêm trọng. Di chuyển quá nhanh khi chưa giãn cơ, nhảy lên và đáp xuống bằng chân, trật khớp gối… đều là những nguyên nhân có thể gây bong gân đầu gối. Triệu chứng bong gân đầu gối bao gồm:
- Đau khi cong gối, khuỵu gối hoặc khi chạm vào
- Sưng tấy
- Bầm tím
- Khó đi đứng vững
Điều trị chấn thương khi chơi thể thao đá bóng
Để điều trị, bác sĩ cần nắm chính xác tình trạng xảy ra chấn thương, kiểm tra để chẩn đoán loại chấn thương. Một số phương pháp chẩn đoán gồm chụp X-quang, chụp CT và chụp cộng hưởng từ (MRI) khớp gối. Chụp X-quang và CT sẽ là lựa chọn đối với các chấn thương về xương (gãy xương). Trong khi đó, chụp MRI giúp đánh giá tổn thương mô mềm (dây chằng và sụn). Ở một số trường hợp khác, bác sĩ có thể chỉ định chọc hút dịch khớp bị sưng để xét nghiệm nhiễm trùng nếu có.
Vật lý trị liệu
Thông thường, người bị chấn thương đầu gối khi đá bóng sẽ được đưa vào chuyên khoa cấp cứu trước tiên. Nếu chấn thương đầu gối nghiêm trọng, bác sĩ chỉnh hình hoặc bác sĩ phẫu thuật chỉnh hình sẽ là người thăm khám và điều trị. Riêng các trường hợp gặp chấn thương khi chơi đá bóng sẽ có chuyên gia y học thể thao hỗ trợ. Trong quá trình điều trị chấn thương khớp gối có thể có sự tham gia của các nhà vật lý trị liệu hoặc các chuyên gia phục hồi chức năng khác.
Chữa căng cơ tại nhà
Những cách chữa căng cơ khi đá bóng hoặc các trường hợp chấn thương nhẹ mà bạn có thể thực hiện tại nhà là:
- Nghỉ ngơi
- Chườm đá lạnh giảm sưng
- Chườm nóng tăng lưu thông máu sau khi giảm sưng
- Nâng cao chân so với vị trí tim khi nằm ngủ
- Dùng thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) nhằm giảm đau và viêm
- Những chấn thương đầu gối nghiêm trọng hơn sẽ cần được chăm sóc y tế. Bác sĩ có thể chỉ định mang nẹp cố định đầu gối để hạn chế các cử động vô ý, giảm khả năng mắc thêm chấn thương, hỗ trợ đầu gối nghỉ ngơi.
Phẫu thuật chỉnh hình
Chấn thương có liên quan đến đứt dây chằng, mất ổn định khớp gối, sưng đầu gối, giảm phạm vi chuyển động hoặc gãy xương sẽ cần tham vấn từ bác sĩ phẫu thuật chỉnh hình. Tùy theo mức độ chấn thương mà người bệnh có thể được khuyến cáo dùng nạng hoặc xe lăn.
Điều trị phẫu thuật thường được chỉ định trong trường hợp đứt dây chằng; rách sụn chêm; gãy xương hoặc trật khớp gối. Hầu hết các trường hợp phẫu thuật đầu gối đều sử dụng phương pháp mổ nội soi khớp. Kỹ thuật này giúp bác sĩ điều trị vết thương mà không cần mổ hở. Hầu hết các ca phẫu thuật nội soi không cần phải thực hiện ngay sau khi gặp chấn thương. Mà sẽ được theo dõi giảm viêm trước.
Sau phẫu thuật (hoặc nếu không thể phẫu thuật). Người bệnh có thể tập vật lý trị liệu nhằm tăng cường sức bền. Và giãn các cơ xung quanh đầu gối. Biện pháp này cũng hỗ trợ cải thiện chuyển động cơ học của chân và đầu gối. Giúp ngăn ngừa chấn thương trong tương lai.
Đảm bảo an toàn thi tham gia thể thao đá bóng
Một trong những biện pháp quan trọng nhất để giúp giảm nguy cơ chấn thương đầu gối khi đá bóng. Là tập trung phát triển và duy trì thể lực. Bạn nên thường xuyên thực hiện các bài tập tốt cho khớp gối. Tăng cường sức bền nhóm cơ bắp hỗ trợ dây chằng. Cụ thể, bạn nên thực hiện những biện pháp sau:
- Làm nóng, khởi động cơ thể để tránh chấn thương khớp gối, đau cổ chân khi đá bóng
- Mang giày, dụng cụ, quần áo bảo vệ cho ống chân, đầu gối phù hợp. Để tránh va đập, gây chấn thương trong quá trình tập luyện, thi đấu
- Thực hiện các động tác càng đúng kỹ thuật càng tốt khi di chuyển với tốc độ cao. Tránh chuyển động đột ngột
- Dành 5-10 phút để kéo giãn cơ nhẹ nhàng sau khi kết thúc trận đấu hoặc giờ tập
- Xây dựng một chương trình luyện tập nâng cao dần theo thời gian để tránh vận động quá sức
- Ngoài ra, người chơi đá bóng cũng có thể sử dụng thêm các loại thuốc bổ. Bảo vệ khớp và giúp giảm các triệu chứng đau nhức. Chẳng hạn như các sản phẩm có chứa glucosamine sulphate tinh thể. Nhiều nghiên cứu khoa học đã chứng minh glucosamine có tác dụng tăng cường sức khỏe khớp, đặc biệt là khớp gối.
